اورانوس شناسی، قسمت دوم
🌟 در گذشته و از منظر منجمین هلنستیک و باستانی تنها شش سیاره و یک قمر (ماه) در آسمان و نزدیک زمین وجود داشت که از نظر انرژی به خانواده خورشید تعلق داشتند و روی زندگی روزمره ساکنان زمین تاثیر مستقیم می‌گذاشتند. آنها هزاران سال بر اساس همین معیار به رصد سیارات پرداخته بودند.
تا اینکه در سال ۱۷۸۱ به طور تصادفی، سر ویلیام هرشل که متولد آلمان بود و در بث انگلستان زندگی می‌کرد، کشفی کرد که دامنه دید بشریت را گسترش داد. وی که علاوه بر موسیقی، سازنده تلسکوپ‌های بازتابی هم بود، به طور جدی شروع به بررسی این جرم کرد و پس از جستجو در نمودارهای قدیمی آسمان، متوجه شد که این جرم قبلاً در گذشته چندین بار به عنوان یک ستاره عادی یا دنباله‌دار ثبت شده بود.
اولین سند تاریخی که از ضبط و ثبت چنین ستاره‌ای در نزدیکی زمین وجود دارد، متعلق به هیپارخوس می‌باشد، که در سال ۱۲۸ قبل از میلاد مسیح این سیاره را در فهرست ستارگان خود گنجانده بود و بطلمیوس نیز آن را در فهرست خود داشت.
اما با توجه به اینکه این سیاره در محدوده دید با چشم غیرمسلح با قدر +۵.۷ شناور است، جای تعجبی ندارد که در محاسبات نجومی به طور جدی به کار گرفته نمی‌شد.
اورانوس هفتمین سیاره از خورشید است و سومین قطر بزرگ منظومه شمسی را دارد. این اولین سیاره‌ای بود که با کمک تلسکوپ کشف شد.
ویلیام هرشل نام این کشف جدید خود را “جورجیوم سیدوس” (نام پادشاه جورج سوم) انتخاب کرد، اما جامعه علمی این نام را نپذیرفت و پیشنهاد نام “اورانوس”، خدای یونانی آسمان، را دادند که پذیرفته شد. جالب است بدانید که در بریتانیا، نام اورانوس تا سال ۱۸۵۰ پذیرفته نشد و از سال ۱۷۸۳ تا آن زمان با نام جورجیوم سیدوس شناخته می‌شد!!
نام و ویژگی‌های اورانوس
اورانوس به عنوان فلک هفتم شناخته می‌شود. نامش را از خدای یونانی که به رومی “کائلوس” نامیده می‌شود، گرفته است. این نام در اساطیر یونانی پدر کرونوس (سترن) و پدر بزرگ زئوس (ژوپیتر) و نیای مارس (آریس) است.
اورانوس دارای سومین شعاع سیاره‌ای و چهارمین جرم سیاره‌ای بزرگ در منظومه شمسی است. این سیاره از نظر ترکیب شبیه به نپتون است و به همین دلیل دانشمندان اغلب اورانوس و نپتون را غول‌های یخی می‌نامند.
واژه “اورانی” به معنای “ابهام‌زدایی” و “روشنگری” است. اورانوس روزانه ۱۷ ساعت و ۱۴ دقیقه به دور خود و هر ۸۴ سال یک بار به دور خورشید می‌چرخد و به دلیل سرعت گردشش به دور خود با طوفان‌ها و گردبادها و خطرات طبیعی مرتبط است.
در سال ۲۰۳۳، این سیاره برای سومین بار بعد از کشفش مدار کامل خود را به دور خورشید طی خواهد کرد. البته زمانی که این سیاره در سال ۱۷۸۱ کشف شد، در پیوند کامل با ماه در نشان دوقلو (۲۴ درجه و ۴۶ دقیقه) قرار داشت و در سال ۲۰۳۳ سومین چرخه‌اش را از آن تاریخ محاسبه می‌شود.
چرخش و حرکت اورانوس
اورانوس یکی از معدود سیارات است که در گردشش از پهلو می‌چرخد! محور چرخش اورانوس تقریباً موازی با صفحه منظومه شمسی است، با شیب محوری ۹۷.۷۷ درجه. به همین دلیل، تغییرات فصلی در آن کاملاً برخلاف سیارات دیگر است.
جایی که در کرات دیگر استوا قرار دارد، در اورانوس قطب قرار گرفته است! این قسمت از کره به سمت خورشید است. به همین دلیل، اورانوس به عنوان سیاره عجایب و غیرممکن‌ها شناخته می‌شود.
هر قطب حدود ۴۲ سال نور خورشید را به طور مداوم دریافت می‌کند و پس از آن ۴۲ سال تاریکی را در سمت دیگر خود تجربه می‌کند. نزدیک به زمان اعتدال، خورشید به خط استوای اورانوس می‌رسد و دوره‌ای از چرخه‌های روز و شب مشابه آنچه در بیشتر سیارات دیگر دیده می‌شود، روی می‌دهد.
یکی از نتایج این جهت‌گیری محور این است که به طور میانگین در طول سال اورانوس، مناطق نزدیک به قطب آن نسبت به مناطق استوایی انرژی بیشتری از خورشید دریافت می‌کنند. با این حال، جالب است که اورانوس همچنان در استوای خود هوای گرمتری نسبت به قطب‌های خود دارد!
شگفتی‌های اورانوس
مکانیسمی که باعث این امر می‌شود هنوز ناشناخته است. دلیل انحراف محوری غیرمعمول اورانوس نیز با قطعیت مشخص نیست، اما حدس و گمان معمول این است که در طول شکل‌گیری منظومه شمسی، یک پیش‌سیاره به اندازه زمین با اورانوس برخورد کرده و باعث جهت‌گیری کج آن شده است!
قمرهای اورانوس
اورانوس دارای ۲۷ قمر ماهواره‌ای طبیعی است که نام این ماهواره‌ها از شخصیت‌های آثار ویلیام شکسپیر و الکساندر پوپ انتخاب شده است!
پنج ماهواره اصلی اورانوس عبارتند از: مiranدا، آریل، آمبریل، تیتانیا و اوبرون. منظومه اقماری اورانوس در میان سیارات غول‌پیکر کمترین جرم را دارد.
حلقه‌های اورانوس
رنگ اورانوس آبی برفی و نزدیک به فیروزه‌ای است. اورانوس با الکتریسیته مرتبط است و عنصر شیمیایی آن اورانیوم است که بعد از کشف در سال ۱۷۸۹، نام آن “اورانوس” شد.
دور کمربند بیرونی اورانوس به صورت عمودی حلقه‌هایی احاطه شده است که از این لحاظ شباهت‌هایی به سترن دارند. در دسامبر ۲۰۰۵، تلسکوپ فضایی هابل یک جفت حلقه ناشناخته را شناسایی کرد. بزرگ‌ترین آنها دو برابر دورتر از حلقه‌های شناخته شده قبلی قرار دارد. این حلقه‌های جدید به قدری از اورانوس دور هستند که به آنها “سیستم حلقه بیرونی” می‌گویند.
در آوریل ۲۰۰۶، تصاویر حلقه‌های جدید رنگ حلقه‌های بیرونی را نشان داد: بیرونی‌ترین حلقه آبی و دیگری قرمز است. یک فرضیه در مورد رنگ آبی حلقه بیرونی این است که از ذرات ریز یخ تشکیل شده‌اند که نور آبی را ساطع می‌کنند!
اورانوس و تاثیرات نسلی
♅☄💥 اورانوس یکی از سه سیاره ژنراسیون است که تاثیرات بیرونی بر روی نسل‌ها می‌گذارد. سیارات نسلی با کارمای اجدادی مرتبطند و نقش بزرگی در شکل‌گیری نسل‌ها و تغییرات جامعه دارند.